Gelinciklerin beslenmesi, gelinciklerin evcilleştirilmeleri kedilerin evcilleştirilmesinden 500 yıl kadar önce hatta firavunlar zamanına kadar uzanır. Roma ’da gelincikler tavşan avlamak ve kemirgenlerin kontrolü için kullanılmışlardır. 1775 ’te sömürge donanmalarının resmi maskotu gelincik olmuştur. Sömürge donanmalarının ahşap gemilerinde sıçanlar genelde deliklere neden olmalarından dolayı başa bela olmuşlardır.
Köpek ve sonrasında kediler, sıçan sorununa karşın gemilere alındıklarında onları sığındıkları yere kadar takip edemeyecek kadar büyük oldukları anlaşılmıştır. Gelincikler sıçanları inlerine kadar takip edebilecek kadar küçük olduklarından bu sorunun çözümü olmuşlardır. Gelinciklerin avlanmaya olan yatkınlıkları (kedilerde olduğu gibi) pek çok endemik kuşun farklı ülkelerde ortadan kalkmasına neden olmuştur. Günümüzde gelincikler, pek çok insan hastalığının şekillenme ve taşınmasındaki “etkinliklerinden” dolayı biyomedikal araştırmalarda kullanılmaktadır.
Dişi gelinciğe jill – sevgili, erkek olana hob – cin, yavrulara ise enik denilir. Eğer dengeli diyetlerle ve obeziteden korunarak beslenirlerse gelinciklerin 7 yıldan fazla yaşama potansiyelleri vardır. Gelincikler de, mevsimsel ağırlıklar dalgalıdır, yazları ağırlık kaybederken kışları ağırlık kazanırlar. Ağırlıklarındaki bu değişim canlı ağırlıklarının % 40 ‘ına kadar ulaşabilir. Mevsimsel ağırlık değişiminin bir nedeni de vücutta üretilen melatonin miktarındaki artış ve azalmalardan kaynaklanıyor olabilir. Bu, yılın farklı zamanlarında alınan gün ışığı miktarındaki değişime bağlıdır.
Gelinciklerin Beslenmesi Nasıl Yapılır?
Gelinciklerin beslenmesi yapılacaksa ilk olarak bilinmesi gereken gelincikler karnivordur ve kedilerde olduğu gibi oldukça kısa sindirim kanalları vardır. Çok sınırlı sindirim kanalı uzunluklarından dolayı gelincikler proteince zengin (yavrularda % 42 HP, erginlerde % 30 HP) ve %18 – 20 yağlı diyetlerle beslenirler. Yağın az olması durumunda, hayvanların kuru, kaba kıl örtüsü ve pullu derileri olacaktır. Gelinciklerin kompleks karbonhidratları fermente edebilecek kapasitede sindirim etkinlikleri olmadığından diyetlerinde selüloz düzeyi % 2 – 5 arası önerilir.
Diyetlerinde hayvansal yağ ve protein içeriği yüksek olduğu için bu yemlerin tüketim öncesinde bozulmasına dikkat edilmelidir. Eğer ticari olarak satılan gelincik yemi yoksa yüksek kaliteli bir kuru kedi maması yeterli olacaktır. Diş ve dişeti sorunlarına büyük oranda neden olmasından dolayı konserve yemler önerilmemektedir. Genç, büyümekte olan gelinciklerin besin madde gereksinimleri için yüksek kaliteli bir kedi yavru maması (ergin kedi maması değil) yeterli olacaktır. Tek başına et veya ticari köpek mamaları, gelinciklerin gereksinimlerini karşılayamaz ve kalsiyum, Vitamin A ile diğer besin maddelerinin eklenmesi gerekir. Her ne kadar taş oluşumu (ürolitiyazis) kedilerdeki kadar gelincikler de yaygın olmasa da özellikle yüksek karbonhidratlı ve bitkisel proteinli diyetlerle beslenenlerde bazen şekillenebilir. Yüksek tuzlu diyetler ve ikramlardan kaçınılmalıdır.
Gelinciklerin Beslenmesinde Sonuç
Gelinciklerin beslenmesi, Amerika Birleşik Devletleri ’ndeki ve diğer tüm ülkelerde ki pek çok gelincik, bazı araştırmacıların yetiştirme ve beslenme ile ilişkili olduğunu düşündüğü bir seri hastalıktan muzdariptir. ABD ’deki gelinciklerde yaygın olarak görülen Adrenal hastalığı ve insulinoma gibi hastalıklar, gelinciklerin et ağırlıklı diyetlerle beslendiği ülkelerde görülmemektedir.
Kaynaklar
Kaynakları görmek için tıklayın...
- Grandin, T. 2007. www.grandin.com
- Johanns, M. 2006. A Leadership Summit to Efect Change 112 Hacking and Learning. October 3-5 Washington, DC: National Academy of Sciences.
- Phillips-Donaldson,D . 2007. 71 million strong and growing. Petfood Industry. industry.com/V1ewArticlc. aspx> id= 1 35368dtem1d =13536 August 2007.
- Loos, T. 2007. 2007 ADSA-PSA-AMPA-ASAS Joint Annual Meeting. Opening Session. July 8. http: // adsa.psa.ampa.asas.org/ meetings! 2007/
- Phillips, T. 2007. Humanization: Both sifles now, Petpod Industry. http:!lwww.petfoodındustry. com/ViewArticle.aspx?id= 1 35 548dtem1d=13554, July 2007.
- National Research Council (NRC). 2007. Nutrient Requirements. Washington, DC: National Academy Press. www.nap.edu
- NRC. 2006. Nutrient Requirements of Dogs and Cats. Washington, DC: National Academy Press.
- Laflamme, D. E. 1997. Canine Practice. 22:10-15.
- Kealy, R. D., D. F. Lawler, ]. M. Ballam, S. Mantz, D. N. Biery, E. Greeley, G. Lust, S. Mariangcla,G. K. Smith, and H. Stowe. 2002. ]AVA/LA 220: 1315-1320.
- Lund, E. M., P. ]. Armstrong, C. A. Kirk, L. M. Kolar, and ]. S. Klausner. 1999. ]. Am. Vet. Med. Assoc. 214:1336-1341.
- Goldston, R. T. 1995. In: Geriatrics and Gerontology of the Dog and Cat, eds. R. T. Goldston and ]. D. Hoskins, pp. 1-9. Philadelphia: W B. Saunders.
- Fahey, G. C., Jr., N. R. Merchen, ]. E. Corbin, A. K. Hamilton, K. A. Scrbe, S. M. Lewis, and D. A. Hirakawa. 1990. ]. Anim. Sci. 68:4221-4228.
- Schweigert, F. J., ]. Raila, B. Wichcrt, and E. Kienzle. 2002. ]. Nutr. 132:16108-16125.
- Kealy, R. D., D. F. Lawler, ]. M. Ballam, S. L. Mantz, D. N. Biery, E. H. Greeley, G. Lust, M. Segre, G. K. Smith, and H. D. Stowe. 2002. [AWWA 220:1315-1320.
- Delaney, Scan. 2007. Obesity. Peıfbod Industry. x?id= 12772&Itemld= 12772 June 1007.
- Phillips, T. 2007. Learn from the past. Petfbod Industry. Articlc.aspx?id=l8134&Itemld=18134 October 2007.
- American Association of Feed Control Officials (AAFCO). 2007. AAFCO Handbook. http:!!www. aafco.org/
- Dzanis, D. A. 2007. U.S. Food and Drug Administration. Center for Veterinary Medicine. Accessed October 2007. . gov/ cvm/petlabel.html
- Glickman, L. T., N. W Glickman, D. B. Schellenbcrg, M. Raghavan, and T. Lee. 2000. ]AVMA 217(10): 1492-1499.
- Zoran, D. L. 2002.]AVM/1 221(11):1559-1567.
- Wakefield, L. A., F. S. Shofer, and K. E. Michel. 2004. jAVMA 229(1):7o-73.
- Allen, M. E., L. T. Oftedal, and D. ]. Batı’. 1996. eds. D. G. chiman, M. E. Allen, K V. Thompson, and S. Lumpkin. London: University of Chicago Prös.
- Dierenfeld, E. 8., H. L. Alcorn. and K. L. Jacobsen. 2002. www.nal.usda.gov/awic/zoo/WholePrey FinalO2May29.pdf
- Barker, D., M. P. Fitzpatrick, and E. S. Dierenfeld. 1998. Zoo Biol. 17:123-134.
- NRC. 1995. Nutrient Requirements of Laboratory Animals, 4th ed. Washington, DC: National Academy Press.
- Brown, S. A. 1997. In: Ferrets, Rabbit: and Rodents-Clim’cal Medicine and Surgery, eds. E. V. Hillyer and K. E. Quesenbcrry. Philadelphia: W B. Saunders.
- Lloyd, M. 1999. Ferrets-Healtb, Husbandry and Diseases. London: Blackwell Science.
- De vosjoli, P. 1999. In: The Veterinary Clinics of North America: Exotic Animal Practice, ed. ]. R. Jenkins. Philadelphia: W B. Saunders.
- Donoghue, S., and S. McKeown. 1999. In: The Veterinary Clinics of North America: Exotic Animal Practice, ed. ]. R. Jenkins. Philadelphia: W. B. Saunders.
- Nutrition Advisory Group (NAG). 2007. http:!l www.nagonline.net/
- Comparative Nutrition Society (CNS). 2007. https://www.cnsweb.org/
- Livestock Feeds And Feeding (Richard O. Kellems, D.C. Church), Çeviri: Çiftlik Hayvanlarının Yemleri ve Beslenmesi Eylül 2016 (Prof.Dr. Müjdat Alp, Prof.Dr. Neşe Kocabağlı) (Nobel), 476-477