Evcil kuşlarda Adenovirus enfeksiyonları. Evcil kuşlarda adenovirus Adenoviridae familyasında yer alan zarfsız, DNA ’lı bir virüsdür. Adenoviruslar 4 genusa ayrılırlar ve bunlar; Mastadenovirus, Aviadenovirus, Atadenovirus ve Siadenovirus ’dur.
Mastadenovirus genusundakilerin dışında kalan adenoviruslar kanatlı hayvanlarda enfeksiyon oluşturabilirler. Virüs daha çok solunum ve sindirim sistemini etkiler. Adenovirus enfeksiyonu birçok kuş türünde bildirilmiştir. Papağan (Amazon ve Afrika gri papağanları) ve muhabbet kuşların da zaman zaman bu enfeksiyonlara rastlanmaktadır.
Klinik Semptomlar
Papağanlarda adenovirus enfeksiyonu sonucu hepatitis, intersitisyel pnömoni, enterit ve splenik lenfoid hücre azalması oluşmaktadır. Bu bozukluklara bağlı olarak solunum sistemi belirtileri, konjuktivit, kusma ve ishal en sık görülen klinik belirtiler arasındadır.
Enfeksiyonlar güvercinler de daha sık görülür. Güvercinlerde adenovirus tip 1 (klasik adenovirus enfeksiyonu) ve tip 2 ’ye (nekrotik hepatit) bağlı enfeksiyonlar görülür. Tip 1 adenovirus enfeksiyonları daha çok 3-5 aylık güvercinlerde görülür. Kusma, kilo kaybı ve akut sulu ishal en belirgin semptomlardır. Enfeksiyon çabuk yayılır ve birçok kuş etkilenir. Tip 2 adenovirus enfeksiyonları 10 gün – 6 yıl arası yaştaki güvercinleri etkiler. Genelde 24 – 48 saat içinde ölüm olduğu için klinik belirtiler farkedilemeyebilir. Hepatit enfeksiyon sonucu oluşan önemli bir bozukluktur. Kusma ve sarımtırak sulu ishal gözlenebilir.
Papağanlarda ve güvercinlerde görülen adenovirus enfeksiyonlarında eğer E. coli ile sekunder enfeksiyon oluşmaz ise mortalite düşüktür. Birkaç hafta içinde düzelme olur fakat performans azalır. E.coli enfeksiyonunun eşlik ettiği vakalarda tablo ağırlaşır ve ölümle sonlanır.
Evcil Kuşlarda Adenovirus Enfeksiyonlarında Tanı
Klinik bulgular fikir verir ancak yetersizdir. Patolojik ve histopatolojik çalışmalarda görülen hepatit, enterit ve intranüklear inkluzyon cisimcikleri (hepatosit ve barsak epitelinde) önemlidir. Karaciğer açık sarı ve büyüktür. Adenovirus ’ların tanısında kullanılan yöntemler virüsü familya bazında ortaya koyabilmektedir. Bu amaçla daha çok virus izolasyonu, IFA, PCR ve real-time PCR kullanılmaktadır. Bunlar arasında rutin amaçla kullanılan PCR ’dır. ELISA gibi antikor saptamaya dayalı testlerde sonuçların yorumlanması problem yarattığı için tercih edilmemektedir. Ayırıcı tanıda, Salmonellosis, Streptoccoccus gallolyticus enfeksiyonu ve intoksikasyonlar dikkate alınmalıdır.
Sağaltım
Sağaltım için mutlaka Veteriner Hekim ‘inize başvurun. Burada yazılan tedaviler bilgi amaçlıdır. Burada verilen bilgilerle tedavi edilmeye çalışılan hastanın oluşabilecek olumsuz tüm sonuçlar için hiçbir sorumlukluk kabul edilmez.
Evcil kuşlarda Adenovirus enfeksiyonları tedavisinde ilk olarak sekunder enfeksiyonlar için antibiyotik ve ishal durumlarında destek tedavisi yapılır.
Korunma
Henüz aşısı bulunmamaktadır. Tavuklardaki “Egg Drop Sendrom” aşısı güvercinlerde denenmiş fakat etkili bulunmamıştır. Dezenfeksiyon, izolasyon – karantina gibi biyogüvenlik önlemlerinin alınmasında yarar vardır. Populasyona katılacak yeni kuşların test edilmesi koruma açısından önemlidir.