Collie Köpek Irkı

Collie ya da diğer bir isimle İşkoç çoban köpeği, hızı ve zarafeti birleştiren aktif, kıvrak, güçlü bir köpek ırkıdır. Yürüyüşleri, gütme özelliği Collie de gerektiği gibi zahmetsiz bir hızın yanı sıra hızı ve yönü anında değiştirme yeteneğini sahiptir. Bu özelliği ile çoban köpeği vasfını çok iyi yansıtmaktadır. Deri üzerini kaplayan tüyler yumuşak ve bol bir astar gibi tüm vücudu kaplamaktadır. Pürüzsüz bir görüntüye sahip olan bu ırk iki farklı yapıya sahiptirler. Biri dış örtüsü kısa, sert ve düzdür. Diğeri ise kıl yapısı düz, sert, bol ve uzun, özellikle göze çok güzel gelen yele görüntüsü veren bir yapıya sahiptir.

• Köpek ırk tipi: Eşlik etme, gütme (hayvancılık için)
• Ağırlık: 22-34 kg
• Yükseklik: 22-26 ”
• Aile: Livestock, Herding
• Anavatanı: İskoçya
• Tarihçesi: 1800 ‘lü yıllar
• Ömrü: 8-12 yıl

Collies Köpek Irkının Tarihi

Bugünkü Collies ‘in ataları İskoç dağlıklarında çoban köpekleri olarak yıllarca kullanıldı ve sığır ve koyunları gütmek ve onları korumak için kullanılmıştır. Çoğu kaynağa göre simlerini Colley adı verilen siyah yüzlü bir koyun ırkından aldığı iddia edilmektedir. Kökenleri hakkında çok fazla şey bilinmemektedir, İskoç çobanları, pedigrees veya studbooks gibi ataların verilerini tutmak yerine daha fazla çoban yeteneğini ilgilenmişler ve bu yönde geliştirmeye çalışmışlardır.

Collie, alçak gönüllü, az bilinen bir sürü köpeği olarak kalmış olabilir, ancak kaderin farklı bir planı vardı. Balmoral Kalesi ‘nde sık sık İskoçya ‘da tatil yapan Kraliçe Victoria, 1860 ‘larda Collies’e aşık oldu. Kraliyet himayesine girmesi için talep ettiler. Bu talep artık Collie köpek ırkının mütevazı çoban köpeği vasfından uzaklaşıp artık zengin kesimin arkadaşı olmaya devam edeceği anlamına gelmekteydi. 1877’de, Collies Westminster Kennel Club şovunda sergilendi ve tekrar J. P. Morgan da dahil olmak üzere zengin köpek severler tarafından alındı. Amerikan Kennel Kulübü ‘nün kurulmasından iki yıl sonra, 1886 ‘da, Collie Amerika Kulübü, AKC’ye katılan ikinci kulüp oldu.

Collie ana karakterdi ve mükemmel bir aile köpeği olarak ortaya çıktı, Albert Payson Terhune ‘nin “Lad of Sunnybank” ve Eric Knight ‘ın “Lassie Come Home” gibi kitaplarında Collie ‘nin popülaritesi neredeyse iki yıl boyunca en büyük yüksekliklerine sıçradı. 1954 ‘ten 1973 ‘e kadar yayınlanan televizyon şovu “Lassie” nin on yıllık çalışması. Dizi, Amerikan halkının ve Rough Collie‘nin fantezisini yakaladı.

Bugün, Collie Amerikan Kennel Club tarafından kaydedilen ırklar arasında 38. sıradadır.

Collie Sağlığı Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Tüm köpekler, tıpkı tüm insanların belirli bir hastalığı miras alma potansiyeline sahip olduğu gibi, genetik sağlık problemleri geliştirme potansiyeline sahiptir. Yavrular için sağlık garantisi sunmayan, cinsin yüzde 100 sağlıklı olduğunu ve bilinen bir sorunu olmadığını söyleyen veya yavrularının ana kısmından izole edildiğini söyleyen bir kısım bilgiler olmakla beraber bilineyenlerde var. Ama günümüzde birçok şey bilinmekte en azından bildiklerimiz konusunda çok dikkatli olmamız Collie ‘nin sağlığı için çok önemlidir. Saygın bir damızlık, ırkdaki sağlık sorunları ve çizgilerinde meydana gelme sıklığı hakkında dürüst ve açık olacaktır. Collie bir dizi sağlık sorununa eğilimlidir. İşte bilmeniz gerekenler hakkında kısa bir özet.

Collies, çoklu ilaca direnç genindeki (MDR1) bir mutasyondan çoklu ilaç duyarlılıkları dahil olmak üzere bir dizi genetik sağlık probleminden etkilenebilir. Bu mutasyona sahip köpeklerin bir dizi yaygın ilaca karşı ciddi veya ölümcül reaksiyonları olabilir, bazıları ortak olarak kullanılan kalp kurdu önleyici ivermektin ve loperamid gibi ya da bazen köpeklerde kullanılan bir insanlar için üretilmiş antidiyare ilaçları Collie köpek ırkı için ciddi ve ölümcül reaksiyonlara sebep veren ilaçlardır. 

Göz problemleri de cins için ciddi endişe kaynağıdır. En inatçı olanlardan biri Progresif retinal atrofi (PRA), ancak neyse ki tespiti için gen yakın zamanda tanımlandı ve bu yıl en kısa sürede genetik bir tarama testi mevcut olacak, bundan sonra tüm yetiştiriciler tüm üremelerinde PRA açıklıklarına sahip olmalıdır.

Ne yazık ki, Collies ayrıca tarama testi olmayan bir dizi sağlık durumundan da etkilenebilir. Bunlar arasında epilepsi ve midenin hava ile genişlediği bloat adı verilen bir durum vardır. Mide kendi kendine dönerse, kan akışını keserse, bu daha ciddi bir durum, mide torsiyonu olabilir. Gastrik burulma aniden vurur ve bir dakika iyi olan bir köpek birkaç saat sonra ölebilmektedir. Huzursuzluk ve pacing, salya akması, soluk diş etleri ve dudak yalama gibi belirtileri izleyin, kusmaya çalışın, ancak hiçbir şey getirmeden ve ağrı belirtileri izlemektedir. Mide torsiyonu derhal ameliyatı gerektirir ve bir kez şişkin olan çoğu köpek tekrar şişer bu da büyük bir dezavantajdır. Bu midenin gelecekte bükülmesini önleyecek “stomach tacking (mide sıkışması)” olarak bilinen prosedürü seçmenin akıllıca olduğu anlamına gelir.

Bu koşulların hepsi büyüyen bir köpek yavrusu için tespit edilemez ve bir hayvanın bu hastalıklardan arınmış olup olmayacağını tahmin etmek imkansızdır, bu yüzden mümkün olan en sağlıklı hayvanları yetiştirmeye kendini adamış saygın bir yetiştirici bulmalısınız. Köpeğin ebeveynlerinin (ve büyükanne ve büyükbabaları, vb.) ortak kusurlar için tarandığı ve üreme için sağlıklı kabul edildiği bağımsız bir sertifika üretebilmelidirler. Sağlık kayıtları burada devreye giriyor ve sahipleneceğiniz Collie ‘nin bu durumla karşılaşmaması çok önem arz ediyor.

Evinize yeni bir köpek yavrusu aldıktan sonra, onu en yaygın sağlık sorunlarından birinden koruyacak gücünüz olduğunu unutmayın. Bir Collie köpek ırkını uygun bir canlı ağırlıkta tutmak, ömrünü uzatmanın en kolay yollarından biridir.

Kısaca ifade etmek gerekirse;

• Genel sağlık problemlerin başlıacaları CEA, PRA, mide torsiyonu, dermatomiyozit, demodikoz
• Nadiren görülenler nöbetler, mikroftalmi, KKH, siklik nötropeni
• Önerilen ve yapılması gereken testler: Göz, (CEA için DNA), PRA için DNA, ilaç duyarlılığı için DNA
• Ömrü: 8–12 yıl
• Genellikle ivermektine duyarlıdır. Homozigot çiftlerin görme veya işitme sorunları olabilir.

Mizaç ve Bakım

Collie nazik ve özverili, herkes için yumuşak huylu bir arkadaş ve daha da ötesi bir dost. Çalışan bir mirasa sahip bir köpek ve günlük zihinsel ve fiziksel egzersize ihtiyacı vardır. Bu ihtiyaçları karşılamanız gerekiyor. Köpek sahiplenmek onu bir yere bağlamak anlamına gelmiyor. Köpek sahiplenmek demek ona zaman ayırmak ve tüm ihtiyaçlarını karşılamanız gerektiği anlamına geldiğini asla unutmayın. Eğer bu ihtiyaçları karşılayamadığınız zaman köpeğiniz hayal kırıklığına uğrayabilir. Bazen biraz inatçı olmasına rağmen, duyarlı, zeki ve memnun olmaya istekli bir köpek ırkıdır. Bazıları çok havlayabilir.

Collie bakımına değinecek olursak her gün iyi bir yürüyüş veya tasma ya da eğlenceli bir oyun gereklidir. İmkanınız varsa hayvanları gütmesi mükemmel bir egzersizdir. Her iki çeşidin kıl örtüsü, ölü tüyleri çıkarmak için haftalık fırçalamaya ihtiyaç duyar, Uzun tüylü olan cinslerin buna daha fazla ihtiyacı vardır.

Collie köpek ırkının resimleri;

Kaynak: Petfinder, Vetstreet ve kendim.