Çiftlik hayvanlarında şaşılık, sığırlarda, kuzu, oğlak ve buzağılarda, koyun ve keçilerde görülen bazı hastalıkların belirtisidir.
Çiftlik hayvanlarında şaşılık çeşitli yönlerde olabilir. Genel olarak ciddi hastalıkların belirtisi şeklinde karşımıza çıkar. Şaşılık temel olarak merkezi sinir sistemini etkileyen hastalıklara işaret eder. Örneğin; tetanoz, PEM (poliensefalomalasi) = CCN = Cerebro Cortical Necrosis, Listeriosis gibi hastalıklar sinirsel belirtilerle karşımıza çıkan hastalıklar olup, bu belirtilerden biri de şaşılıktır.
Ayrıca; yavrularda coccidiosisin (koksidiyoz) sinirsel şeklinde, yeni doğanların E.coli sepsisinin beyinde hasar oluşturduğu durumlarda şaşılık görülür.
Çiftlik hayvanlarında şaşılık gördüğümüz vakalar “iyiye” yorulmayacak kadar ciddi vakalardır. Şaşılık hastalıklara özgü diğer sinirsel belirtilerle birlikte değerlendirilmelidir. Örneğin; tetanoz vakalarında çene kilitlenmesi ile şaşılık birlikte olur.
Diğer sinirsel belirtiler olarak titreme, yutma güçlüğü, nöbetler, ağızdan aşırı salya akması, başı bir yere dayama, opistotonus (başın geriye doğru kasılması), diş gıcırdatma akla gelebilir.
Şaşılık bazen göz küresinin dışa fırlaması (Exophtalmos), göz küresinin titremesi (Nystagmus) veya körlük ile de kombine olabilir.
Çiftlik hayvanlarında şaşılık için koruyucu hekimlik yukarıda adı geçen hastalıklara yönelik önlemleri almaktan geçer.
Bunlar içerisinde aşısı olan hastalıklara karşı aşılama yapmak, yeni doğanların göbeklerini iyotlu bir solüsyonla ilaçlamak, hayvanların asidoz olmaması için önlemler almak, bozuk silaj vermemek gibi akla gelen her türlü tedbiri sayabiliriz.
Şaşılık konusunda son olarak bir de genetik bozukluktan söz edelim. Yukarıdaki hastalıklarla ilgisi olmayan, tamamen kalıtsal (herediter) bir bozukluk sebebiyle de şaşılık ortaya çıkabilir. Literatürde BCSE (Bilateral Convergent Strabismus with Exophtalmos) olarak geçen bu bozukluk içe doğru şaşılık (esotropia) ile kendini gösterir. Sığırlarda 2 yaşına kadar ortaya çıkan bir göz sorunudur.