Andalusian At ırkı, gücü ve zarafeti eski Yunanlılara, Romalılara ve İber kraliyetine kadar izlenebilir. Lusitano gibi, Endülüs atı da İspanya’nın İber yarımadasından geliyor. Bu zarif atlar, terbiye halkalarında popülerdir. Nazik mizaçları, bu at ırkının herhangi bir zevk binicisi için sağlam bir seçim nedenidir.
Bir Endülüs atı gördükten sonra, unutamayacağınız at ırkları arasında yerini alır. Uzun, akan yelesi ve kuyruğu ve hareketli, güzel hareketi ile tanınan Andalusian At ırkı dikkatleri üzerine çeken bir attır. Bu çok yönlü at ırkı, sadece terbiye halkasında evde değil, aynı zamanda parkurlarda bulacağınız, at binme derslerinde kullanacağınız bir attır.
Andalusian At Irkının Tarihi
Andalusian At ırkı, bir İspanyol bölgesi olan Andalusia da üretilmiş ve adını buradan almıştır. Ataları İspanya ve Portekiz’in iber atlarıdır. 60 yıldan biraz daha kısa bir süre önce Andalusian ve Lusitano atı arasındaki ayırım yapılmıştır. İspanyollar günümüzde kendi atlarından Pura Raza Espanola ‘dan (saf İspanyol atı) söz ederler ve kendi aygır kitaplarını tutarlar. Dünyanın birçok yerinde bu attan Andalusian atı diye söz edilir. Portekiz atına Lusitano denir ve adını Portekiz’in antik roma adı olan Lusitanya’ dan alır.
Andalusian At ırkının kökleri tarih öncesi döneme dayanır. Güney İspanya’da iber peninsula’ sında M.Ö. 30.000 – 20.000 yıllarına ait mağara resimleri keşfedilmiştir. Bu tarih öncesi atlar, Andalusian’ın ataları olduğu düşünülür. Birçok uzmanın katıldığı bir görüşe göre bu at ırkı; yüzyıllar boyunca, İspanyanın uzun tarihi süresince buradaki değişik insanlar ve kültürler tarafından oluşturulmuştur. Yüzyıllar boyunca iber atı , iber peninsula’sına değişik gruplar tarafından getirilen atlardan etkilenmiştir. Bu gruplar arasında Fransızlar, Kuzey Afrikalı Kortagiyonlar, Romalılar, değişik Alman boyları ve Moor’lar vardır. 15. yüzyılda Andalusian diğer ırkları etkilemeye başlamıştır.
Dünyanın ilk savaş atı olarak ünlenen, günümüzün Andalusian at ırkının ataları, tarihin büyük savaşçılarına hizmet ederken göze çarpan roller üstlenmiştir.
Bazı araştırmacılar, iber atına M.Ö. 4000 – 3000 yıllarında binildiğine inanırlar. M.Ö. 2000’de iberya ya Phoenician’ların ulaştığı zamanda ve M.Ö 1000’de Grek’lerin geldiği zamanda iber süvariler çoktan çetin bir düşman haline gelmişlerdi. İber atı eşi bulunmaz bir savaş atı olarak göz önünde tutuluyordu. M.Ö. 1100 civarında yazılmış iliada’da Homer iber atından söz eder. Ünlü Grek süvarisi Xenephon iber atından övgüyle bahseder ve M.Ö. 450’de Spartalı’ların Atinalıları yenmesindeki önemli rollerinden söz eder. II. Punik savaşı (M.Ö. 218-201) Hannibal akın eden Romalıları iber süvarilerini kullanarak defalarca yenmiştir. İlk savaş atı olarak bilinse de iber atı aynı zamanda güvenilirliği ve hoş mizacı ile de bilinir.
Ağır zırhlı şövalyeler, Avrupa’nın askeri güçlerinde çoğunluk haline geldiklerinde; Endülüs atı en popüler savaş atı konumundan kısa sürede düştü.
Her nasılsa ateşli silahların kullanılmaya başlamasından sonra Endülüs atı bir kez daha Kraliyetin ve süvarilerin tercihi olmuştur.
Daha sonra Andalusian Atı Avrupa’nın Kraliyet atı haline geldi. Avrupa genelinde (Avusturya, Fransa, İtalya ve Almanya dahil) büyük binicilik Akademileri kuruldu. Dresaj ve yüksek binicilik okulu bu akademilerde başladı ve gelişti. İtici gücü ileri hareketi ve çevikliği sayesinde Andalusian Atı bu akademilerin onaylanmış binek atı oldu.
1667’de Newcastle dükü Andalusian At ırkı için şunları yazmıştır. “Dünyadaki en asil at, olabilecek en güzel at, yüce ruhun, cesaretliliğin ve uysallığın bir ürünü. En gururlu ve aksiyonlu koşması ve yumuşak dörtnalı ile beraber sevecen, nazik bir at. Bir Kralın zafer günü için uygun bir at.” Viyana‘daki ünlü İspanyol binicilik okulunun Lipizenleri için kurulan tesislerinde hizmet veren Andalusian’dır. Amerikan Quarter atı gibi yeni dünyada geliştirilen birçok cinste olduğu gibi Alman atının, İrlanda Cannemara’sının ve İngiliz Cleveland dorusunun geliştirilmesinde büyük rolü olmuştur. Günümüzde de Andalusian At ırkının inanılmaz bir çok yönlülük sergiler. Endülüs atının gücü, atletikliliği ve iyi huyu hala bu cinsin önemli özellikleridir. ABD’de Andalusian at ırkının dresaj, atlama, araba, arazi, western ve İngiliz binişi gibi çok yönlü dallarda yarıştırılır. Buna ek olarak çok başarılı bir gösteri atıdır. Tabi ki Andalusian’ın sevecenliği ile mükemmel bir aile atı olduğu da unutulmamalıdır. Andalusian at ırkı, nerede bulunmuş ve ne yapmış olursa olsun gururun simgesidir.
Endülüs Atının Karakteristik Özellikleri
Andalusian güçlü yapısına göre oldukça zariftir. Tipik Andalusian at ırkının ortalama yükseklikleri 15,2 – 16,2 el uzunluğundadır. Başı orta uzunlukta, dikdörtgen biçimli, zayıf ve profilden bakıldığında dışbükey veya geniş bir alınla, düz ve iyi yerleşmiş kulaklar vardır. Gözler iri ve canlı, boyun orta derecede uzun, geniş ve zariftir. Yele kalın ve gürdür. Kuyruk genelde gür, uzun, aşağıda ve vücuda yakındır.
Andalusian at ırkı; gururlu, hassas, zeki saygı ve özenle eğitildiğinde çabuk öğrenen bir cinstir.
Cidago Yüksekliği 152 – 162 cm
Ağırlık 400 – 500 kg
Ömrü 25 yıl
Memleketi İspanya
Andalusian At Irkının Sağlık ve Davranış Sorunları
Endülüs, iyi huylu, zeki ve büyük ölçüde hoş biri at ırkı olarak bilinir. Bu atlar binicilerin üstesinden gelemeyecek kadar fazla olabilir. Ancak birçok yetenekli binici için harika atlardır.
Endülüsler belirli sağlık sorunlarına eğilimlidir:
- İnce bağırsak sorunları: Endülüsliler, ince bağırsaklara kan akışının azalması ile ilgili sorunları diğer ırklara göre daha sık yaşama eğilimindedir.
- Laminitis’in: deneyim bağırsak sorunları yapmak Endülüs gelişimi daha yüksek risk altındadır laminitis uzun vadeli yönetimi ve tedaviyi gerektirir son derece ağrılı toynak koşulu.
- Metabolik sorunlar: Endülüsler, genellikle at yaşlandıkça ortaya çıkan Cushing gibi metabolik sorunlara eğilimlidir. Bu sorunlar genellikle dikkatli beslenme yönetimi gerektirir ve ilaç tedavisi gerektirebilir.
Endülüs At Irkının Renk Çeşitliliği
Endülüsler genellikle herhangi bir düz renkte (kahverengi, defne, kestane, kremello, vb.) görünebilirler. Andalusianların yaklaşık %80’i beyaz veya grinin tonlarındadır. %15’i doru , %5’ide yağızdır.
IALHA‘ya göre safkan Endülüsliler için kabul edilebilir renkler:
- Gri
- Defne
- Siyah
- Black Bay
- Kestane
- Buckskin
- Dun
- Palomino
- Cremello
- Perlino